Αναγνωστική οδοιπορία: Από τον Ντοστογιέφσκι στον Sebald

Παρά το γεγονός ότι διανύω αναγνωστικό έτος Τολστόι, έχοντας αφήσει πίσω μου την «Άννα Καρένινα» και το «Πόλεμος και ειρήνη» σκέφτηκα να διαβάσω ενδιάμεσα τους «Αδελφούς Καραμάζοφ» (Ίνδικτος) στην καινούργια τους μετάφραση. Κουράστηκα ομολογώ με τους μοναχούς και τα μοναστήρια στις πρώτες τριακόσιες σελίδες, αλλά στην συνέχεια με απορρόφησε η ανάγνωση. Το τέλος είναι πράγματι κάπως ανοιχτό αφού γίνεται η επαναφορά του Αλιόσα με τα παιδιά. Προσπαθώντας να βρω συνεκτικούς ιστούς ανάμεσα στους δύο αντιλαμβανόμουν πόσο διαφορετικά έγραφαν. Ο Τολστόι αναδεικνύει το μέγεθος και την λεπτομέρεια, ισορροπεί τη δράση με τις περιγραφές. Ο Ντοστογιέφσκι-ειδικά στους «Καραμάζοφ»-εμμένει στις ψυχολογικές αντιδράσεις, αδιαφορεί για τον περίγυρο και τη φύση, όμως σου δίνει την αίσθηση ότι αναχωρεί από το κλασικότροπο. Γίνεται μοντέρνος με έναν πιο διανοητικό τρόπο από τον Τολστόι.

Τελειώνοντας τους Καραμάζοφ έκανα στάση μιας ημέρας στα διηγήματα ενός πρωτοεμφανιζόμενου -κατόπιν παροτρύνσεως φίλου. «Ιστορίες του Χαλ», Γιώργος Μήτας (Κίχλη). Άδικο για ένα πρώτο βιβλίο να το παίρνεις στα χέρια σου μετά τον Ντοστογιέφσκι, όμως το διάβασα με ευχαρίστηση, υπόβοσκε πολύς αγγλισμός που αναγνώριζα και λόγω των σπουδών μου. Ώρες- ώρες νόμιζα ότι διάβαζα πράγματι ένα καλομεταφρασμένο κείμενο, πάντως η τελική εντύπωση ήταν θετική. Η υγρασία του βιβλίου συνδεόταν με την απομόνωση και την μοναξιά του επόμενου:

Τα βιβλία του W.G. Sebald περίμεναν από καιρό στο ράφι προτεραιότητας. Είχα στο μεταξύ διαβάσει τόσες αναφορές και δοκίμια και άρθρα για τον συγγραφέα που χάθηκε τόσο άδοξα σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα πριν δέκα χρόνια, που ανέστειλα συνεχώς την ανάγνωση. Σκέφτηκα να αρχίσω με το «Δακτύλιοι του Κρόνου» (Άγρα), το οδοιπορικό του στην ανατολική ακτή της Αγγλίας, όπου διεξάγει ένα ταξίδι μνήμης, ιστορίας και υπαρξιακής αναζήτησης. Η γραφή τόσο λογοτεχνική αλλά και επιδέξια δοκιμιακή, οι αναφορές σε συγγραφείς και «αξιοσημείωτους» ανθρώπους με ανάγκαζαν να σταματήσω την ανάγνωση και να επιζητήσω στοιχεία στο διαδίκτυο (θα αναφερθώ σύντομα σ’ αυτά). Τρία απογεύματα για τον Sebald, θα περάσω σύντομα και στα άλλα. Φανταζόμουν μια ταινία πάνω στο βιβλίο αυτό από τον Λαρς Φον Τρίερ και τον Κουαρισμάκι αλλά τελικά γυρίστηκε στα αληθινά από τον σκηνοθέτη του Joy Division και προβάλλεται τέλος Φεβρουαρίου. Όμως σκέφτομαι να διαβάσω κάτι ελληνικό πριν συνεχιστεί η περιδιάβαση στους κλασικούς.