διαβασμένα

IZODINMA IWEALA

ΘΗΡΙΑ ΧΩΡΙΣ ΠΑΤΡΙΔΑ

Μετάφραση Τάκης Μενδράκος

Εκδόσεις Πάπυρος 2007

Ο εικοσιεξάχρονος Ιζοντίνμα Ιγουεάλα ήταν σχεδόν συνομήλικος του Ρεμπώ όταν έγραψε το σύντομο αυτό βιβλίο, μια νουβέλα για την σημερινή κόλαση της Αφρικής, χρησιμοποιώντας στίχους από το «Μια εποχή στη Κόλαση». Σε μια χώρα της Δυτικής Αφρικής ένα παιδί στρατολογείται βίαια σε μια ομάδα σκληρών ανταρτών. Αντί να παίζει ποδόσφαιρο, τρέχει πάνω κάτω γυμναζόμενος για τις σκληρές πορείες και μάχες, μαζί με εκατόν είκοσι άτομα περίπου. Είναι ένας άτακτος στρατός, κανένας δεν φοράει τα ίδια ρούχα κι αυτό αναγκάζει τον μικρό να αναλογίζεται ποιοι είναι οι αληθινοί στρατιώτες και κατά πόσον η στολή αναδεικνύει τον πραγματικό στρατιώτη.

Ο Κομμαντάντ τους βρίζει ενώ ο Στρίκα είναι ο μόνος φίλος του που μπορεί να του θυμίσει ότι έξω από την ζούγκλα υπάρχουν κανονικοί άνθρωποι. Όμως ο Στρίκα δεν μιλάει, του ζωγραφίζει στο χώμα ένα ακέφαλο ζευγάρι: τους νεκρούς γονείς του.

Εκτός όμως από στολές δεν υπάρχουν και όπλα διαθέσιμα για την ομάδα, γι΄αυτό και του δίνουνε μαχαίρι του παιδιού, όμως αυτό επιθυμεί ένα όπλο, σωματοποιεί την επιθυμία του σαν στομαχική πείνα για να κρατήσει ένα όπλο. Θέλει να σκοτώσει και δεν θα αργήσει να λιώσει μια γυναίκα με την κόρη της. Λίγο αργότερα θα βιαστεί από τον ανώτερό του Κομμαντάντ και θα κινδυνεύσει να σκοτωθεί σε μια επίθεση. Από τη μνήμη του σβήνουν οι μικρές οικογενειακές στιγμές, μια χαμένη σκοτωμένη οικογένεια. Η μετεξέλιξή του σε έναν στρατιώη-φονιά είναι ολοκληρωτική. Ωσπου μια μέρα, μια λευκή γυναίκα από την Αμερική σε μια ανθρωπιστική αποστολή, θα τον σώσει και θα του δώσει ελπίδες διαφυγής.

Σίγουρα ο νεαρός συγγραφέας έγραψε ένα κείμενο απλό, λιτό, συγκλονιστικό με σωστή απόδοση από τον Τάκη Μενδράκο. Παρά το γεγονός ότι έχει ήρωα ένα έφηβο είναι ακατάλληλο για νεαρούς αναγνώστες. Κέρδισε και δυο τρία βραβεία στην Αμερική, μπήκε και στην λίστα του περιοδικού Granta «Best of young American Novelists». Τυχερό παιδί ο Ιζοντίνμα Ιγουεάλα, Νιγηριανός που σπούδασε στο Χάρβαρντ, γιος διπλωμάτη αλλά και ενεργός πολίτης του κόσμου. Η περίπτωσή του μας βάζει να σκεφτούμε ότι η λογοτεχνία είναι μια μάχη από την εδώ –ασφαλή-πλευρά και κανένα παιδί σαν τον ήρωά του ή σαν όλα εκείνα που μεγαλώνουν στην αγρϊίλα ενός εμφυλίου πολέμου, όσο και αν σωζόταν από την «καλή» χώρα, δεν θα έγραφε ένα παρόμοιο βιβλίο. Άλλωστε οι ευχαριστίες του νεαρού συγγραφέα στο τέλος του βιβλίου, για τους επιμελητές, εκδότες, διορθωτές, συμβούλους, σχεδόν ακυρώνουν κάθε πρωτόγνωρη χαρά για ένα κείμενο αυθόρμητο.