Μια συνταρακτική παράσταση

«Η περίπτωση Σρέμπερ»
(Schreber’s nervous illness)
της Caryl Churchill



Το θεατρικό έργο «Η περίπτωση Σρέμπερ» αναφέρεται σε πραγματικά πρόσωπα και συγκεκριμένα στον Πρόεδρο του Εφετείου και καθηγητή της Νομικής στη Δρέσδη, Ντάνιελ Πάουλ Σρέμπερ (1842-1911) και το γιατρό του, δόκτορα Βέμπερ.
Ο Πρόεδρος Σρέμπερ υπήρξε έγκλειστος σε ψυχιατρικά άσυλα επί μία δεκαετία λόγω των παραληρηματικών του ιδεών, τις οποίες κατέγραψε στο μνημειώδες έργο του «Απομνημονεύματα ενός νευρασθενούς» (1903).
Το τολμηρό αυτό ντοκουμέντο με τις τόσο ακριβείς, όσο και συγκλονιστικές περιγραφές της σωματικής του κατάστασης, αποτελεί ακόμη και σήμερα πολύτιμο θεραπευτικό υλικό και αξιοποιήθηκε από το Σίγκμουντ Φρόιντ στη θεωρία του για τη παράνοια και το ναρκισσισμό.
Το κλασσικό πλέον ιστορικό ασθενείας «Ο Πρόεδρος Σρέμπερ» δημοσιεύτηκε το 1911 λίγους μόνον μήνες πριν το θάνατο του Σρέμπερ, χωρίς ποτέ οι δύο άνδρες να συναντηθούν.
Ο Σρέμπερ οικοδόμησε ένα παρανοϊκό σύστημα που αξίζει το χαρακτηρισμό του Φρόιντ «Έργο τέχνης της ψυχής».
Υπέφερε από μια βασανιστική μανία καταδίωξης, έβλεπε τον εαυτό του ως θύμα φοβερών ομοφυλοφιλικών επιθέσεων από την πλευρά του «σωτήρα» γιατρού του.
Βρισκόταν σε επικοινωνία με το Θεό και με ένα πολύπλοκο σύστημα ακτινών. Παράλληλα σε συνδυασμό με διάφορες μυθολογικές παραστάσεις και ιδέες μεγαλομανίας ήταν κλητός να λυτρώσει τον κόσμο και να του δώσει τη χαμένη του μακαριότητα, υπό την προϋπόθεση όμως ότι πρώτα θα μεταμορφωθεί από άνδρας σε γυναίκα. Έτσι θα γινόταν γεννήτορας ενός νέου, ανώτερου ανθρώπινου γένους, ιδέα που συμπυκνώνει με τρομακτική ενάργεια, σχεδόν προφητικά, την επερχόμενη παραφροσύνη του ναζισμού στη χώρα του.

Στο πρόσωπο του Σρέμπερ συναντιούνται αριστοτεχνικά η ψυχανάλυση και η νευροβιολογία, η πολιτική και η θρησκεία, η τέχνη και η καταπιεσμένη σεξουαλικότητα. Η εποχή του βέβαια, μια μεταβατική περίοδος τρέλας και μελαγχολίας, ανάμεσα στον 19ο και 20ο αιώνα θυμίζει έντονα τη δική μας. Οι αναλογίες δε ανάμεσα στον μικρο-κοινωνικό δεσποτισμό του Σρέμπερ και τον μακρο-κοινωνικό δεσποτισμό του Ναζισμού, τη νέα τάξη πραγμάτων, είναι ιδιαίτερα εμφανής όπως επισημαίνει και ο νομπελίστας Elias Canetti.
Η «περίπτωση Σρέμπερ» αποτέλεσε ένα πρώτης τάξεως υλικό για την Κάρυλ Τσέρτσιλ που έγραψε σε μια γλώσσα λιτά ποιητική, ένα δραματικό παραλήρημα με χιούμορ και τόλμη, αρχικά για το ραδιόφωνο του BBC το 1971.
Η παράσταση με νέα επεξεργασία κλινικής καθαρότητας, παίζεται στην Αθήνα από 1 έως 16 Νοεμβρίου 2008 στο θέατρο “Altera Pars” σε μετάφραση Αντώνη Γαλέου, σκηνοθεσία-δραματουργική επεξεργασία Στέλιου Κρασανάκη, σκηνικά-κοστούμια Νίκου Αλεξίου, ηχητικό σχεδιασμό Σπύρου Αραβοσιτά.
Πρόεδρος Σρέμπερ, ο Κώστας Ζαχαράκης.
Γιατρός Βέμπερ ο Δημήτρης Τσιλιφώνης
Στο ρόλο του δικαστή, ακούγεται ο Βασίλης Παπαβασιλείου.
Στο ρόλο των αχτίνων ακούγεται η Όλια Λαζαρίδου.

Η παράσταση αποδίδει στην τρέλα τη μεγαλοπρέπεια και το δράμα που της ανήκουν διερευνώντας τις σκηνικές αναπαραστάσεις της ψυχικής ασθένειας με σωματικούς κώδικες και βιωματικές πρακτικές πέρα από στερεότυπα, εγκαινιάζοντας μια νέα θεατρική γλώσσα έκπληξη «κοντά στο όνειρο και το γεγονός» κατά τον Antonin Artaud.
Το σώμα γίνεται σημείο συνάντησης της δραματικής διαδικασίας με την κοινωνική κατάσταση, του δραματικού ρόλου με τον κοινωνικό ρόλο μέσα από τις τεχνικές και τη φόρμα του καμπαρέ, όπου ο μικρό-κοσμος του Σρέμπερ συναντάται με τον μακρό-κοσμο του Ναζισμού.



1 - 16 Νοεμβρίου 2008 θέατρο “Altera Pars”, Μ.Αλεξάνδρου 123, Κεραμεικός στις 21:30

Εκτός Δευτέρας & Τρίτης, ενώ την Παρασκευή (7&14/11) και δεύτερη παράσταση στις 24:00