Πεκίνο σε κώμα

ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΣΕΡΡΩΝ

Λογοτεχνικά σεμινάρια 2010-11

7ος κύκλος: «Το μυθιστόρημα στον 21ο αιώνα»

ΜΑ ΓΙΑΝ

Πεκίνο σε κώμα

Μετάφραση: Μαριάννα Μπεμπετίδη

Εκδόσεις ΠΑΠΥΡΟΣ

Ένα φοιτητής της βιολογίας, ο Τάι Γουέι, αφού πυροβολείται κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων της 4^ης Ιουνίου 1989 στην Πλατεία Τιανανμέν, πέφτει σε βαθύ κώμα. Έγκλειστος, φυλακισμένος μέσα στο σώμα του αλλά και σε ένα διαμέρισμα συντροφιά με τη μητέρα του, αρχίζει να αποσυντίθεται οργανικά σε αντίθεση με το πνεύμα του που προσπαθεί να ανασυσταθεί.

Ο αφηγητής της ιστορίας θα πρέπει να καταχωρηθεί στους πιο πρωτότυπους αφηγητές της λογοτεχνίας: ένας πρωτοπρόσωπος αφηγητής σε κώμα, μία ακινητοποιημένη Σεχραζάτ που πρέπει συνεχώς να θυμάται και να αφηγείται για να μπορέσει να επιβιώσει.

Εξ ίσου σημαντικό με το ιστορικό πλαίσιο, που αποτελεί και ένα είδος εμπεριστατωμένου χρονικού της επικής εξέγερσης της «Γενιάς της Τιανμέν», αποδείχνεται το λογοτεχνικό επίτευγμα. Ρεαλιστική και ποιητική γλώσσα, μαύρη σάτιρα και λυρική τρυφερότητα αλλά και μια απελπισμένη τραγωδία, μια μικροϊστορία, βγαλμένη από τα αποδιοργανωμένα κύτταρα ενός νέου ανθρώπου, αποθεώνοντας το σώμα, τον τελευταίο τόπο της ατομικότητας.

Ο φοιτητής Τάι Γουέι μπορεί να μην κατάφερε να συντονίσει τον αγώνα των συμφοιτητών του στην πλατεία κατάφερε όμως να διασώσει την ιστορία της εξέγερσης, να την επαναφέρει στην συλλογική μνήμη, μέσα από τον προσωπικό λόγο του, κόντρα στις λογοκριμένες ή αποσιωπημένες ιστοριογραφίες.

Ευαίσθητο μυθιστόρημα, συγκινητικό, βαθιά πολιτικό καθώς διατυπώνει το αίτημα για δημοκρατία, ελευθερία, αγάπη, αγώνα, για μια κανονική αδέσμευτη ζωή από μια γενιά που το πάλεψαν αλλά ίσως δεν το στήριξαν όπως έπρεπε ή δεν στηρίχτηκαν δυναμικά. Τα γρανάζια ενός πολύπλοκου ασφυκτικού κρατικού μηχανισμού επικρέμονται σε κάθε κίνηση και ανάσα του αφηγητή, του Κινέζου Προμηθέα Δεσμώτη, όμως η τελική έκβαση προσδίδει ένα φως, μια κάθαρση. Ένα μάθημα ζωής και ελευθερίας.

Ο Μα Γιαν γεννήθηκε στο Τσινγκτάο της Κίνας το 1953. Εργάστηκε αρχικά ως φωτορεπόρτερ σε κυβερνητικό έντυπο αλλά το 1983 αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη δουλειά του. Ταξίδεψε για τρία χρόνια στην Κίνα, ένα ταξίδι το οποίο αργότερα κατέγραψε στο βιβλίο του «Κόκκινη σκόνη» (2001). Η πρώτη συλλογή διηγημάτων για το Θιβέτ «Βγάλε τη γλώσσα σου», έργο με έντονα πολιτικό περιεχόμενο, απαγορεύτηκε στην Κίνα, όπως άλλωστε και τα επόμενα βιβλία του. Κατηγορούμενος από το καθεστώς για «πνευματική μόλυνση», εγκατέλειψε το Πεκίνο για το Χονγκ Κονγκ το 1987. Το 1989 έλαβε μέρος στα γεγονότα της εξέγερσης της πλατείας Τιανμέν. Σήμερα ζει στο δυτικό Λονδίνο με τη μεταφράστρια των έργων του στα αγγλικά Φλόρα Ντρου και τα δύο παιδιά τους. Στη χώρα του επιστρέφει ως επισκέπτης, δεν έχει όμως το δικαίωμα να προβεί σε δημόσιες δηλώσεις ή να εκδώσει τα έργα του.

Το «Πεκίνο σε κώμα» βραβεύτηκε με το βραβείο του περιοδικού (δε) κατα Athens Prize for Literature για το καλύτερο ξένο μεταφρασμένο μυθιστόρημα το 2009. Από τις εκδόσεις Πάπυρος κυκλοφορεί επίσης το μυθιστόρημά του «Ο Μακαρονοποιός».

Εισηγητής Θεόδωρος Γρηγοριάδης

Δευτέρα 14 Μαρτίου 2010, στις 8 μ.μ στη ΔΚΒΣ