Γεράσιμος Γκόφας, Το περισκόπιο του συγγραφέα- κριτική για το βιβλίο "Γιατί πρόδωσα την πατρίδα μου"

  Σάββατο, Ιανουαρίου 12, 2019 θράκα

 

Σε πρόσφατα βιβλία του Θεόδωρος Γρηγοριάδης (όσα από τα οποία τουλάχιστον έχω διαβάσει) δεν διστάζει να κάνει πολιτικά σχόλια για την εποχή μας –είτε στο βραβευμένο με κρατικό βραβείο μυθιστορήματος Ζωή μεθόρια (Πατάκης, 2015) στο οποίο δίνει το στίγμα μιας γενιάς, είτε στο Μυστικό της Έλλης (Πατάκης, 2012) στο οποίο εντάσσει την ιστορία του στο περιβάλλον των πρώτων ετών της κρίσης, είτε ακόμα και στο Παρτάλι (2017) που εξελίσσεται στην υποκριτική κοινωνία της μετεμφυλιακής Θεσσαλονίκης– κάτι που τον καθιστά αυτομάτως επίκαιρο συγγραφέα.

Έτσι λοιπόν και στο Γιατί πρόδωσα την πατρίδα μου,  ο συγγραφέας υψώνει το περισκόπιό του και παρατηρεί από τον πανταχόθεν περίκλειστο χώρο του την επικαιρότητα, έτοιμος να τη διαπεράσει και να τη μεταβάλλει με τις συγγραφικές του αρετές σε μυθοπλασία.

Χρησιμοποιεί τις παλιές πρώτες ύλες του κι όμως μπαίνει στην καρδιά της πιο σύγχρονης συζήτησης για το μέλλον της κοινωνίας, επικεντρώνοντας ταυτόχρονα στην αυτονομία των ηρώων του, κρατώντας τους μακριά από κάθε μορφή διδακτισμού και θεωρητικολογίας. Την ίδια στιγμή όμως σθεναρή είναι η αφοσίωσή του στην επαρκή έκθεσή τους στην κριτική ματιά του αναγνώστη, η αφοσίωσή του στον ανθρωποκεντρισμό του ρεαλισμού του.

Οι σκηνές των διηγημάτων του είναι “γυρισμένες” στις γειτονιές της Θεσσαλονίκης, στην αμφιθεατρική Καβάλα με τους ξύλινους εξώστες, στις αειθαλείς αθηναϊκές συνοικίες, στην επαρχία, ακόμα και σε άλλες χώρες, σε άλλες πόλεις (από την Τυνησία ως τη Στοκχόλµη), που κάνουν τον αναγνώστη να αποκτήσει για πρώτη φορά τόση συγγένεια με τόπους που δεν περπάτησε ή κατά τον τρόπο που μας την παραδίδει η εσωτερική μορφολογική υφή του έργου. Συνειρμοί παραστάσεων, αφή μαζί με οσμή, τον φέρνουν τόσο κοντά, τόσο κατάσαρκα με τα πράγματα, τόσο μέσα σε αυτά.

Από τέτοια βιβλία, σαν το Γιατί πρόδωσα την πατρίδα μου, βγαίνουν οι “στυλίστες” και οικοδομούν την πορεία τους. Για την ώρα, δεν έχω παρά να σημειώσω (μη έχοντας, το τονίζω, διαβάσει όλα τα έργα του συγγραφέα, παρά τα πιο πρόσφατα) την προοδευτική του μετατόπιση πάνω στο τεντωμένο σχοινί της άρτιας λογοτεχνίας, χωρίς να τον κανοναρχούν –τουλάχιστον όχι εμφανώς– οι λογοτεχνικές του επιρροές.

Ο Γεράσιμος Γκόφας σπούδασε κοινωνιολογία στο Πάντειο. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος πάνω στη δημογραφική και πληθυσμιακή στατιστική του Πανεπιστημιακού Κολεγίου του Δουβλίνου. Εργάζεται ως συνεργάτης-εκπαιδευτής σε ιρλανδικό κέντρο ανάλυσης δεδομένων και ζει μεταξύ Αθήνας και Δουβλίνου, ενώ παράλληλα ασχολείται με την κριτική λογοτεχνίας.