Ο παλαιστής και ο δερβίσης

κριτική στη LIFO

Ο παλαιστής και ο δερβίσης

ΑΠΟ ΤΟΝ ΧΡΗΣΤΟ ΠΑΡΙΔΗ

Ένα πολυπρόσωπο μυθιστόρημα που διαδραματίζεται στα πρώτα χρόνια του αιώνα μας, από το 2001 μέχρι το 2008, σε διαφορετικές πόλεις, και εξιστορεί ένα ερωτικό γαϊτανάκι ανάμεσα σε μια φωτογράφο, έναν Τούρκο παλαιστή, μια δημοσιογράφο, έναν συγγραφέα κι έναν καθηγητή οθωμανικής ιστορίας.

Ο Τζεμάλ, ο Διονύσης, ο Χρήστος, η Μιρέλλα, η Μόλυ. Ο ωραίος Τούρκος παλαιστής, με σφρίγος που ξεχειλίζει από ρώμη κι ερωτισμό, ένα κορμί που δεν είναι απλά ένα σκληροτράχηλο αντρικό σώμα αλλά και αντικείμενο πόθου, κουβαλώντας εκατοντάδες χρόνια πρωτογονισμού, πολεμικών τελετουργιών, αψεγάδιαστης αρρενωπότητας. Κόσμος πάει κι έρχεται κι από τις δύο πλευρές των συνόρων του Έβρου για χάρη του, το χαμογελαστό παιδί προσφέρει με τη μεγαλύτερη ευκολία και με αξιοσημείωτη απενοχοποίηση τον έρωτά του σε γυναίκες κι άντρες ισότιμα, πιο συχνά από επιλογή, κάποιες φορές από υπολογισμό - γίνεται για όλους η προσωποποίηση της χαράς της ζωής! Σε τέτοιο βαθμό, που σχεδόν αποσυντονίζει τους ήρωες της ιστορίας, οδηγώντας τους στην επαναδιαπραγμάτευση της ζωής τους και των στόχων τους. Ο καθηγητής Ιστορίας, που μέσα από αυτόν εξιδανικεύει την αγάπη του για τον οριενταλισμό και επαληθεύει την ενστικτώδη του εμμονή για την Ανατολή των προγόνων του, η απελευθερωμένη νεαρή φωτογράφος που ανακαλύπτει μια ζωώδη σεξουαλικότητα που δεν θυμίζει σε τίποτα τους προβληματικούς συνομήλικούς της Έλληνες, μια μεσήλικη γυναίκα που κολλάει δίπλα τους ψάχνοντας τα ίχνη του χαμένου της άντρα. Κι ο φέρελπις συγγραφέας Διονύσης, ένας σύγχρονος δερβίσης που αποφασίζει να τους μπλέξει όλους μαζί στην πρώτη του λογοτεχνική απόπειρα, ένα σύγχρονο μυθιστόρημα που ξεκινάει από τα λαϊκά πανηγύρια της Μακεδονίας, όπου πεχλιβάνηδες αλειμμένοι με λάδια παλεύουν μεταξύ τους, φτάνει στους τεκέδες της Αδριανούπολης και καταλήγει στην άχρωμη κι αντιερωτική Αθήνα. Και καθώς ξετυλίγει την ιστορία του, σκοντάφτει στον σουφισμό, σε μυστικά περάσματα, σε μητρομανείς κυρίες και σε υποθέσεις κατασκοπείας.

Ο Θεόδωρος Γρηγοριάδης, με το νέο του αυτό μυθιστόρημα επιστρέφει για μια ακόμα φορά στο αγαπημένο του και λατρεμένο πεδίο δράσης, την βόρεια Ελλάδα, η οποία αδυνατεί ακόμα και σήμερα να αποβάλει τελείως τα οθωμανικά της κατάλοιπα: οι άνθρωποι εξακολουθούν να νιώθουν μακρινοί συγγενείς με τους γείτονες της απέναντι πλευράς, δυνάμει ερωτεύονται διαπολιτισμικά, γλεντούν διαβαλκανικά, δαιμονίζονται διαχρονικά. Εκμεταλλευόμενος τον πολύ οικείο του μαγικό ρεαλισμό, μοτίβο και οπλοστάσιο που μας πάει πίσω σε βιβλία του όπως τα Νερά της Χερσονήσου, ο Ναύτης, οι Χάρτες, ανακατεύει ξανά τα χαρτιά της τράπουλας, ανοίγει τη νέα του αυτή πασιέντζα και φτιάχνοντας μια μεγάλη τοιχογραφία αρχαίων -και συχνά ένοχων- συμπεριφορών με φόντο τη σύγχρονη ζωή μάς ταξιδεύει σε διαφορετικές κι αλλόθρησκες κοινωνικές πραγματικότητες. Το αποτέλεσμα στην περίπτωση του βιβλίου Ο παλαιστής και ο δερβίσης είναι ένα μυθιστόρημα, ένα σχεδόν κατασκοπικό, ερωτικό θρίλερ. Οι ζωές των ηρώων του στο τέλος μπαίνουν σε μια σχετική τάξη, ο καθένας παίρνει τον δρόμο του, όπως θα συνέβαινε και στην πραγματική ζωή, ενώ ένας θάνατος εξαγνίζει και φανερώνει πλευρές που μέχρι εκείνη τη στιγμή έμεναν για τον αναγνώστη σκοτεινές.