Η Αμφίπολη στην λογοτεχνία

Μετά τον "Ναύτη" και το "Παλαιστής και ο δερβίσης" άλλη μία αναφορά στην Αμφίπολη, αυτή τη φορά στο μυθιστόρημα 'Ο χορευτής στον ελαιώνα".

...Αυτή τη φορά δεν πηγαίναμε προς Θεσσαλονίκη, αλλά δυτικότερα, στην αντίθετη πλευρά του νομού... στρίψαμε στο φαρδύ δρόμο που οδηγούσε στην Αμφίπολη και στα χωριά του Παγγαίου. Η πεδιάδα διακοπτόταν σε πολλά σημεία, καθώς ανηφορίζαμε τη χαμηλή ζώνη του νομού...Έβλεπα χωριά, σπίτια με κατακόκκινες στέγες, τετραγωνισμένες πλατείες, δεντροφυτευμένους δρόμους. Τα οροπέδια ήταν καλυμμένα από θάμνους, κέδρους, κυπαρίσσια και ιτιές...

Ταξιδεύαμε ώρα. Στην αρχή φαντάστηκα ότι θα κατευθυνόμασταν προς Αμφίπολη, είχα ακούσει πολλά γι΄ αυτό το μέρος, και, λόγω των αρχαιοτήτων, ο γέρος θα έβρισκε την ευκαιρία να μου κάνει μια επίδειξη της αρχαιομανίας του..."

 “Ο χορευτής στον ελαιώνα” Κέδρος, 1996 

"

Αμφίπολη στο "Παλαιστής και ο δερβίσης"

Την άλλη μέρα πήρε το δρόμο για τις Σέρρες, πέρασε μέσα από την Ασπροβάλτα, που όταν ήταν μικρός θυμόταν το λεωφορείο της Ξάνθης να σταματάει στα εστιατόρια, απέναντι από τη θάλασσα. Σήμερα ήταν φρακαρισμένος ο τόπος, εκείνη η λυπημένη εικόνα μιας κακοχτισμένης κωμόπολης που δεν θέλεις πια να την προσπερνάς. Απογευματάκι ήταν καθώς έστριβε από το μουτρωμένο λιοντάρι της Αμφίπολης για τη Νιγρίτα.

 Στις εκβολές του Στρυμόνα αισθάνθηκε ότι έμπαινε σε άλλη γεωγραφική επικράτεια. Η οικειότητα του τοπίου, μια διαχρονική συναίσθηση ότι αυτά εδώ τα έχει ξαναδεί ή του τα έχουν περιγράψει. Από τα Τέμπη ξαφνικά το τοπίο χορτάριαζε και πρασίνιζε χορταστικά. Η Βόρεια Ζώνη άρχιζε αμέσως μετά. Ύστερα, εδώ στον Στρυμόνα, αντίκριζε μια πιο ήπια εκδοχή, πιο βαλκανική, βουνίσια και θαλασσινή μαζί ΄στο βάθος βλάστηση, με εύφορους κάμπους που τροφοδοτούσαν χρόνια τώρα τα μεγάλα αστικά κέντρα. Στη συνέχεια, στις εκβολές του Νέστου, εκεί άρχιζε η θρακιώτικη επικράτεια, μια παραλλαγή του ίδιου εδάφους, η δική του αναγνωρίσιμη γη. Και οι άνθρωποι, απ’ όσο τους είχε ζήσει –γιατί κατά καιρούς τούς απέφευγε–, διαφοροποιούνταν ανάλογα με τις περιοχές καταγωγής τους. Βάραιναν λοιπόν τόσο πολύ οι ρίζες; Και ποιες ακριβώς, ποιανών προγόνων;

Αμφίπολη και ¨Ναύτης"

"Ο Ναύτης" (1993). Στο απόσπασμα ο έφηβος φαντάζεται τη φυγή του με την γοργόνα σε ένα ταξίδι στον χωροχρόνο της Ιστορίας. Από το κανάλι των Φιλίππων βουτάνε στον Στρυμόνα και βγαίνουν κολυμπώντας στο πέλαγος. Η πόλη, το επίνειο που συναντάνε λίγο πριν την έξοδό τους στο Αιγαίο, είναι η Αμφίπολη.

"Λίγο προτού χαθεί ο ήλιος βγαίναμε από τον στενόμακρο κάμπο και το κανάλι και μπαίναμε σε έναν φαρδύ μικρό παραπόταμο που αναδιπλωνόταν σαν φίδι στο υπόλοιπο της διαδρομής. Τα νερά έγιναν πιο καθαρά και είχαμε εύκολη πλεύση. Περάσαμε κάτω από μια ξύλινη γέφυρα, ύστερα κάτω από μια σιδερένια και, όταν την αφήσαμε, βούλιαξε κι αυτή.
Ο παραπόταμος άδειαζε τα νερά του κάμπου και των λόφων στον τεράστιο ποταμό που ερχόταν από βόρεια. Μπήκαμε μέσα του και μεγάλωσε η κοίτη. Περισσότερα ψάρια μας περιέβαλλαν και αρκετές βάρκες περνούσαν από δίπλα μας, άλλοτε σαν σχεδίες ξύλινες και άλλοτε με μια μανιακή ταχύτητα, σαν ηλεκτρισμένες σφαίρες που μόλις ακουμπούσαν στην επιφάνεια του ποταμού.
Λίγο προτού την εκβολή του σταματήσαμε στο επίνειο. Στην ακτή φόρτωναν αγγεία πάνω σε ξύλινες βάρκες, γεμάτα καρπούς. Τα έστελναν στα νησιά, όπως ακούστηκε.
Η πόλη ήταν σκαρφαλωμένη στον λόφο, και στα τείχη της ντόπιοι εργάτες πρόσθεταν ακόμη μια πτέρυγα. Για μια στιγμή η πόλη χάθηκε και στη θέση της είδαμε μερικές πέτρες και μια αλλόκοτη εγκατάσταση που έβγαζε ατμούς.
Όμως εμείς ήδη μπαίναμε στον κόλπο και μπροστά μας άνοιγε το μπλε σε μια απόχρωση που είχε καταργηθεί από τους ανθρώπους των τεχνολογικών πολιτισμών. Σ' αυτό το γυάλινο μπλε κυλήσαμε και οι δύο. Εκείνη μ' άφησε να κολυμπήσω. «Από δω και πέρα” είπε, «σε σηκώνουν τα νερά” Μου 'δωσε το χέρι της και ανοιχτήκαμε με κατεύθυνση τα βόρεια πελάγη".