Μαριάννα η Γιουνάνα: Η ταξιδεύτρια της ρωμιοσύνης

Μαριάννα η Γιουνάνα: Η ταξιδεύτρια της ρωμιοσύνης

Η Μαριάννα Κορομηλά γεννήθηκε στο Φάληρο όταν ακόμη ήταν εξοχή, το 1949. Κορίτσι ανήσυχο και ανυπάκουο δεν δίστασε να βουτήξει στις βιβλιοθήκες του πατέρα και του παππού της όμως αντιλαμβανόταν ότι οι προβληματισμοί της βρισκόντουσαν πέρα από τα βιβλία. Έχοντας εντρυφήσει περισσότερο στην ιστορία, διαμόρφωσε μόνη της άποψη για τον κόσμο, το παρόν και το παρελθόν του. Αποφοίτησε από τη Σχολή ξεναγών με άριστα και άρχισε την επαγγελματική της σταδιοδρομία το 1966. Ταυτόχρονα όμως άρχισε και η επαφή της με τη γεωγραφία, τη μνημειακή τοπογραφία, τις αρχαιότητες. Στο Παρίσι σπούδασε κοντά στον Πιερ Βιλάρ που δίδασκε Ιστορική Τοπιογραφία και Μεθοδολογία της Ιστορίας. Έφτιαξε την Πολιτιστική Εταιρεία «Πανόραμα» όπου από το 1985 διοχέτευσε το μεγαλύτερο μέρος της δραστηριότητάς της. Η έκθεση για τη Μαύρη Θάλασσα το 1992, στη Θεσσαλονίκη, άλλαξε την πορεία της σκέψης χιλιάδων επισκεπτών.

Η πορεία όμως της Κορομηλά δεν σταματούσε στις αναπαραστάσεις χαρτών. Αδύνατον να μετρηθούν τα χιλιόμετρα, οι προορισμοί, οι ταλαιπωρίες, οι χαρές, οι συναντήσεις, οι εκπλήξεις. Πάντως οι προσανατολισμοί τους είχανε ήδη προδιαγραφεί. Αναζήτησε τη ρωμιοσύνη και τον ελληνισμό, πέρα από τα στενά όρια του Ελληνικού Κράτους, αυτού που σχηματίστηκε μετά την Επανάσταση του 1821 και που αδιαφόρησε για τα απέραντα σημεία του ελληνισμού και των μεγαλουπόλεων με τον πανάρχαιο κοσμοπολίτικο χαρακτήρα. Η Κορομηλά με ανατρεπτικό ιστορικό ένστικτο, παρέκαμψε την αρχαιοπληξία και αναζήτησε τις ενδιάμεσες ζώνες ενός οικουμενισμού που ξεκινούσε από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου και συμπεριλάμβανε την ελληνορωμαϊκή, τη βυζαντινή, την οθωμανική παρουσία..

Αναζήτησε επικράτειες σβησμένες στα χαρτιά της δημόσιας εκπαίδευσης αλλά όχι από τις συνειδήσεις των απανταχού ορθόδοξων που μιλούσαν άλλες γλώσσες, αναζήτησε την κοινή μνήμη, πέρα από το πιεσμένο «εθνικό κέντρο», με λαούς που μας συνέδεσαν αλλά και μας χώρισαν πολλά. Αγάπησε το ίδιο τις μεγάλες πόλεις με τα ισχνά ερείπια μιας μισοθαμμένης κωμόπολης, αγάπησε την Θράκη, χώθηκε στη καρδιά των Βαλκανίων, βούτηξε στις ευξεινοποντιακές ακτές της Μαύρης Θάλασσας. Έμαθε απέξω τη Μέση Ανατολή, λάτρεψε την Συρία, προσκύνησε τις εκκλησιές της αραβικής Ορθοδοξίας. Παντού στάθηκε ως «Γιουνάνα» δηλαδή από την Ιωνία, παντού όπου έλαμψε ο ρωμαίικος οικουμενισμός. «Είμαι κάτοχος ανεκτίμητου πλούτου, ο οποίος απαρτίζεται από χιλιάδες εικόνες,άπειρες γεύσεις απολαύσεων, αμέτρητα πρόσωπα που με συντροφεύουν». Αυτός ο πλούτος όμως δεν αποκτήθηκε μέσα σε μια νύχτα, είναι απόρροια μιας ζωής, μιας πορείας που λίγοι τολμάνε να φέρουν εις πέρας. Η Κορομηλά προσέδωσε διαχρονικό βάθος στην ιστορία, από την σκοπιά του ιστορικού αλλά και του φιλοπερίεργου διαβάτη. Έτσι φαντάστηκε και τον αυτοκράτορα Παλαιολόγο να στέλνει την κορούλα του Μαρία, στα βάθη της Ασίας, νύφη στον Χαν των Μογγόλων, ένας συνοικέσιο διπλωματικό, για την προστασία της βυζαντινής αυτοκρατορίας. Η ιστορία της Μαρίας την ταλάνισε πνευματικά αλλά σ’ αυτήν χρώσταγε την ξεχασμένη «ξένη». Στο βιβλίο «Η Μαρία των Μογγόλων» οι πορείες της Μαριάννας και της Μαρίας συναντιώνται μέσα μια γραφή που δεν ενέδωσε στον εξωτισμό ή στον «μυθοπλαστικό ιστορικισμό» αλλά βιώνει την ιστορία και τη βιογραφία μέσα από έναν πνευματικό ανοιχτό διάλογο.

Βιβλιογραφία:

Ευτυχισμένος που έκανε το ταξίδι του Οδυσσέα, 1988 και 2005 Άγρα

Τέσσερεις ιστορίες για μια χαμένη πανσέληνο, Πανόραμα, 1989

Πόντος-Ανατολία, φωτογραφικό λεύκωμα, εκδ. Μπρατζιώτη, 1989

Οι Έλληνες στη Μαύρη Θάλασσα από την εποχή του χαλκού ως τις αρχές του 20^ου αιώνα, Πανόραμα,1991

Η ύστατη αγωνία της βυζαντινής πρωτεύουσας, 1992

Θρακική Τοπογραφία, 1994

Ερυθραία, ένα ευλογημένος μικρόκοσμος στην καρδιά της Ιωνίας, 1997

Εν τω σταδίω, Άγρα, 2004

Η Μαρία των Μογγόλων, Πατάκης, 2008

Το κείμενο που ήδη δημοσιεύεται στο Passport Ιουνίου 2008 γράφτηκε την πρώτη εβδομάδα κυκλοφορίας του βιβλίου.